Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp quá 2 lần/năm có thể dẫn đến rối loạn nội tiết, thậm chí vô sinh – WHO khuyến cáo. Bài viết này sẽ chỉ ra 9 tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp thường gặp và hướng dẫn cách dùng an toàn theo chuẩn y tế. Hạn chế tình trạng 30% phụ nữ Việt Nam lạm dụng TTTKC dẫn đến rối loạn kinh nguyệt (Bộ Y tế, 2023).

Mục lục

9 tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp [NHẸ – NẶNG]

Những tác dụng phụ khác của thuốc tránh thai khẩn cấp — Buồn nôn, chóng mặt, đau bụng dưới và rối loạn kinh nguyệt là những tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp thường gặp nhất

Việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp tuy giúp ngừa thai hiệu quả, nhưng lại đi kèm với một số tác dụng phụ nhất định. Dưới đây là những tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp mà bạn có thể gặp phải:

Tác dụng phụ	Tình trạng	Tỷ lệ gặp phải	Cách xử lý	Mức độ nguy hiểm
Buồn nôn và nôn nhiều	Đây là tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến nhất. Sự thay đổi nội tiết tố đột ngột khiến dạ dày trở nên nhạy cảm, dẫn đến cảm giác buồn nôn.	50%	Uống thuốc cùng thức ăn.	Nhẹ
Chóng mặt và đau đầu	Nội tiết tố thay đổi nhanh chóng có thể làm giảm lượng máu lên não tạm thời, dẫn đến cảm giác choáng váng, chóng mặt nhẹ hoặc đau đầu âm ỉ trong 1-2 giờ đầu sau khi uống.	30%	Nằm nghỉ, tránh lái xe.	Nhẹ
Đau bụng dưới	Cảm thấy đau bụng dưới nhẹ, tương tự như cảm giác đau bụng kinh. Đây là phản ứng bình thường của tử cung khi nội tiết tố thay đổi, không phải dấu hiệu nguy hiểm.	15%	Gặp bác sĩ nếu kéo dài > 24h.	Cao
Chảy máu âm đạo bất thường	Bạn có thể thấy xuất hiện vài vệt máu nhỏ hoặc ra máu lốm đốm. Đây là do sự xáo trộn nội tiết làm niêm mạc tử cung bong ra một phần	20%	Ngừng thuốc, đi khám nếu kéo dài	Cao
Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt	Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể làm thay đổi thời gian hành kinh, khiến kỳ kinh tới sớm hoặc muộn hơn bình thường. Đôi khi lượng máu kinh cũng thay đổi trong 1-2 chu kỳ đầu.	25-30%	Theo dõi 2-3 chu kỳ.	Trung bình
Căng tức ngực	Căng tức ngực được xem là một trong những tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp ít gây khó chịu nhất do sự gia tăng đột ngột hormone.	10%	Mặc áo ngực rộng, chườm lạnh.	Nhẹ
Mệt mỏi	Bạn có thể cảm thấy uể oải, thèm ngủ hoặc giảm sút khả năng tập trung trong vài ngày sau khi sử dụng thuốc.	10%	Bổ sung sắt, vitamin B12.	Trung bình
Tâm trạng thất thường	Sự xáo trộn hormone cũng ảnh hưởng đến tâm lý, khiến một số người dễ cáu gắt, buồn bã hoặc khó kiểm soát cảm xúc. Đây là một tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp ít được nhắc tới, nhưng lại khá phổ biến.	5-10%	Nghỉ ngơi, thư giãn và để cơ thể tự điều chỉnh dần.	Nhẹ
Khó chịu ở dạ dày	Cảm thấy đầy bụng, khó tiêu hoặc đau tức nhẹ vùng dạ dày. Đây cũng là tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp do ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa.	5%	Tự hết sau vài ngày.	Nhẹ

Hầu hết các biểu hiện trên đều là tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp ở mức độ nhẹ, không gây nguy hiểm đến sức khỏe lâu dài. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng kéo dài hơn 5–7 ngày hoặc trở nên nặng nề bất thường, bạn nên chủ động đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn kịp thời.

Các tác dụng phụ phổ biến ban đầu khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp — Căng ngực, mệt mỏi, thay đổi tâm trạng, nổi mụn và khó chịu dạ dày cũng là tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp cần lưu ý

XEM THÊM: 6 Tác Dụng Phụ Của Tiêm Thuốc Tránh Thai Chị Em Cần Biết

WHO khuyên gì khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp?

Dựa trên các nghiên cứu lâm sàng và dữ liệu toàn cầu, WHO đã tổng hợp và đưa ra những khuyến cáo quan trọng dưới đây nhằm bảo vệ sức khỏe sinh sản của phụ nữ để hạn chế nguy hiểm từ tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp.

① Không dùng quá 2 lần/năm

Đây là khuyến cáo hàng đầu của WHO. Việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, đặc biệt khi sử dụng nhiều hơn 2 lần trong một năm, có thể gây rối loạn nội tiết tố nghiêm trọng và thậm chí là suy buồng trứng sớm.

WHO nhấn mạnh rằng thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên là “phương án B” trong những trường hợp thật sự cần thiết.

② Ưu tiên thuốc chứa Levonorgestrel (Postinor)

WHO khuyến cáo nên sử dụng các loại thuốc tránh thai khẩn cấp chứa Levonorgestrel (ví dụ: Postinor), bởi vì loại thuốc này đã được chứng minh an toàn hơn cho người có bệnh nền và ít gây rối loạn kinh nguyệt.

Loại thuốc	Thời gian hiệu quả	Tỷ lệ thành công	Tác dụng phụ
Levonorgestrel (Postinor)	72 giờ	95%	Ít hơn
Ulipristal (EllaOne)	120 giờ	98%	Nhiều hơn

③ Tuyệt đối tránh với 3 nhóm người

WHO phân loại rõ ràng các đối tượng chống chỉ định với thuốc tránh thai khẩn cấp. Việc dùng thuốc có thể làm tăng rủi ro biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe của những nhóm người này.

1. Người bệnh tim mạch (thuốc làm tăng nguy cơ huyết khối).
2. Bệnh nhân ung thư vú (hormone kích thích khối u).
3. Người BMI > 30 (hiệu quả giảm 50% theo WHO).

Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai khẩn cấp — Thuốc tránh thai khẩn cấp ngăn trứng rụng, cản trở tinh trùng và thay đổi niêm mạc tử cung để ngừa thai hiệu quả

④ Luôn kết hợp với biện pháp dự phòng

WHO khuyến nghị không nên phụ thuộc hoàn toàn vào thuốc tránh thai khẩn cấp. Sau khi uống thuốc, bạn vẫn nên sử dụng các biện pháp dự phòng khác như bao cao su trong những lần quan hệ tiếp theo để đảm bảo hiệu quả tránh thai kép và tránh thai liên tục cho đến kỳ kinh nguyệt tiếp theo.

⑤ Theo dõi y tế nếu có 3 dấu hiệu nguy hiểm

Khi gặp phải các triệu chứng bất thường, bạn cần tìm kiếm sự hỗ trợ y tế ngay lập tức. WHO liệt kê ba dấu hiệu cảnh báo cần đặc biệt chú ý:

🔴 Nôn liên tục > 24h → Nguy cơ mất nước.

🔴 Đau bụng dữ dội → Dấu hiệu thai ngoài tử cung.

🔴 Chảy máu kéo dài > 7 ngày → Rối loạn đông máu.

⑥ 4 bước dùng thuốc TTKC an toàn theo WHO

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, hạn chế tối đa tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp bạn cần thực hiện theo các bước sau:

Kiểm tra hạn sử dụng: Luôn luôn kiểm tra hạn sử dụng của thuốc trên bao bì trước khi uống. Thuốc hết hạn có thể không còn tác dụng.
Uống ngay sau quan hệ: Hãy uống thuốc càng sớm càng tốt sau khi quan hệ tình dục không an toàn để đạt hiệu quả cao nhất.
Ghi chép lại lần uống: Hãy ghi chép lại ngày giờ uống thuốc để có thể theo dõi và tránh lạm dụng, đảm bảo không sử dụng quá 2 lần trong một năm.
Theo dõi cơ thể trong 1 tuần: Sau khi uống thuốc, bạn cần theo dõi các phản ứng của cơ thể trong vòng một tuần để phát hiện sớm các tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp hoặc dấu hiệu bất thường.

Các mẹo đơn giản giúp giảm nhẹ tác dụng phụ của thuốc tránh thai — Uống nhiều nước, ăn uống đủ chất, nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi cơ thể giúp hạn chế tác dụng phụ sau khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp

XEM THÊM: Tại sao tiêm thuốc tránh thai bị rong kinh? 5 cách xử lý

Kết luận

Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp là điều hoàn toàn có thể xảy ra, nhưng nếu bạn nắm rõ thông tin và chăm sóc cơ thể đúng cách, chúng sẽ nhanh chóng qua đi mà không gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuân thủ khuyến cáo của WHO giúp giảm 80% rủi ro khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp.

9 tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp: WHO khuyên gì?